Untuk mengetahui taraf kehidupan sesebuah masyarakat, sosiologi menggunakan satu siri parameter atau indikator objektif yang memberikan gambaran keseluruhan masyarakat. Terdapat pelbagai jenis parameter, seperti KDNK, kilometer jalan, tahap pendidikan atau pendapatan per kapita, antara lain. Walau bagaimanapun, terdapat dua indikator yang sangat penting: kadar kelahiran dan kadar kematian. Data yang disediakan oleh kedua-duanya menyatakan tahap pembangunan manusia yang ada di negara ini, kerana mereka merujuk kepada aspek yang paling penting dalam keadaan manusia, kehidupan dan kematian.

Kadar kelahiran

Pembolehubah ini, juga dikenali sebagai kadar kelahiran kasar, dikira dengan membahagikan bilangan kelahiran dalam tempoh tertentu oleh bilangan penduduk dan semua ini didarabkan oleh seribu. Kadar kelahiran yang tinggi berlaku apabila di atas 30 per seribu penduduk dalam setahun, yang sederhana antara 15 dan 30 dan yang rendah di bawah 15 tahun. Ia adalah penunjuk yang membolehkan ukuran objektif kesuburan, iaitu, bilangan purata kanak-kanak setiap wanita yang mengandung umur.

Negara dengan kadar kelahiran yang tinggi cenderung mempunyai perkembangan ekonomi yang lemah, dan negara-negara yang mempunyai kadar kelahiran yang rendah adalah negara maju. Keadaan terakhir ini bermasalah, kerana jika bilangan kelahiran dikurangkan, penduduk cenderung untuk berumur.

Kadar kematian

Penunjuk demografi ini menetapkan bilangan kematian dalam populasi per seribu penduduk sepanjang tempoh tertentu, biasanya satu tahun. Mengenai formula matematik yang digunakan untuk menubuhkan data ini, bilangan kematian adalah sama dengan kematian yang berlaku dalam setahun, dibahagikan dengan jumlah penduduk dan semua ini didarabkan sebanyak 1000. Penunjuk ini secara teknikalnya dikenali sebagai kadar kematian kasar.

Di dunia kadar kematian adalah sangat heterogen. Oleh itu, di beberapa negara Afrika ia melebihi 20 kematian bagi setiap seribu penduduk dalam setahun dan di negara-negara seperti Jerman atau Portugal angka ini berkurang, iaitu 10 kematian bagi setiap seribu penduduk dalam setahun.

Kadar kematian juga dikaji berhubung dengan populasi kanak-kanak di bawah 5 tahun. Di negara-negara termiskin, kebanyakan kematian kanak-kanak berlaku berkaitan dengan melahirkan anak atau pada bulan pertama kehidupan (kematian biasanya disebabkan oleh penyakit yang boleh dicegah, seperti malaria atau radang paru-paru).

Foto: Fotolia - Gstudio / Tawatchai1990